Akademia
marki Zdrojownia

Upały w pracy: jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracowników?

Zbliżające się fale upałów nie tylko obciążają organizm, ale również stawiają przed pracodawcami konkretne obowiązki. Kodeks pracy oraz akty wykonawcze jasno określają, co musi zrobić pracodawca, aby zapewnić pracownikom bezpieczeństwo i komfort pracy w czasie wysokich temperatur. Co dokładnie wynika z przepisów?

Kiedy pracodawca musi zapewnić wodę i napoje?

Zgodnie z polskim prawem, obowiązek zapewnienia napojów pracownikom pojawia się w dwóch głównych przypadkach:

• Gdy temperatura na zewnątrz przekracza 25 °C, a praca odbywa się na otwartym terenie.
• Gdy temperatura w pomieszczeniach pracy przekracza 28 °C.

To nie tylko dobra praktyka – to wymóg prawny.

Podstawy prawne

Zasady te wynikają m.in. z:

• Kodeksu pracy – art. 207 i art. 232 (obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy),
• Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 1997 r. – § 112–113 – dotyczącego wody do picia i celów higienicznych,
• Rozporządzenia Rady Ministrów z 1996 r. – w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów,
• Wytycznych Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) – regulujących szczegóły w praktyce.

Co musi zapewnić pracodawca?

• Woda pitna lub napoje – dostępne stale i nie dalej niż 75 m od stanowiska pracy.
• Odpowiednia ilość – ilość powinna zaspokajać potrzeby fizjologiczne. Nie można tego zastąpić ekwiwalentem pieniężnym.
• Dostosowanie do warunków – przy dużym wysiłku lub upałach, napoje powinny zawierać elektrolity (np. izotoniki, woda mineralna z solami).
• Woda do celów higienicznych – minimum 30 l na osobę, przy pracach wymagających mycia – nawet 90 l/os.

Dystrybutory i termiczne butelki – komfortowe i nowoczesne rozwiązania

Stały dostęp do wody można zapewnić w sposób wygodny, higieniczny i ekonomiczny – stosując dystrybutory wody sieciowej. To rozwiązanie nie tylko obniża koszty (brak konieczności zakupu wody butelkowanej), ale też pozwala uniknąć problemów z magazynowaniem i wymianą baniaków. Dystrybutory są estetyczne, łatwe w obsłudze i zapewniają stały dostęp do świeżej wody, zarówno zimnej, jak i gorącej – co może być przydatne przez cały rok.

Dla pracowników terenowych lub fizycznych, którzy rozpoczynają dzień pracy z jednego miejsca, warto utworzyć tam specjalne stanowisko poboru wody – np. przy bramie lub na zapleczu. Wyposażenie ich w butelki termiczne pozwala utrzymać odpowiednią temperaturę wody przez wiele godzin, co znacząco zwiększa komfort pracy w upale. To niewielka inwestycja, która przynosi realne korzyści dla zdrowia i efektywności zespołu.

Co grozi za niedopełnienie obowiązku?

Niezapewnienie napojów może skutkować:

• Karą grzywny od 1 000 do 30 000 zł – nałożoną przez Państwową Inspekcję Pracy,
• Odpowiedzialnością cywilną lub karną, jeśli zaniedbania doprowadzą do pogorszenia zdrowia pracownika.

Dobre praktyki dla pracodawców

• Zapewnienie chłodnych napojów z elektrolitami.
• Organizacja pracy w sposób ograniczający ekspozycję na słońce.
• Wydłużenie przerw i umożliwienie pracy w cieniu lub klimatyzowanym pomieszczeniu.
• Edukacja pracowników na temat objawów przegrzania i odwodnienia.
• Tworzenie instrukcji lub wewnętrznych procedur działania podczas fal upałów.

W czasie upałów, troska o komfort i zdrowie pracowników to nie tylko kwestia empatii – to obowiązek wynikający z prawa. Pracodawcy, którzy odpowiednio reagują na trudne warunki atmosferyczne, nie tylko spełniają wymogi prawne, ale również budują pozytywny wizerunek i ograniczają ryzyko absencji chorobowych.

Nie warto czekać na kontrolę z PIP – lepiej już dziś sprawdzić, czy w Twoim zakładzie pracy obowiązują odpowiednie zasady na czas upałów.